Sau thánh lễ bế mạc Hội ngộ thường huấn linh mục giáo Tỉnh Hà Nội - đợt II, tại nhà thờ Chính Tòa Thanh Hóa, chiều 25.4, Đức tổng Leopoldo Girelli đã đến thăm giáo xứ Tam Tổng. Đây là lần thứ hai Đức Khâm Sứ thăm giáo xứ Tam Tổng, lần trước trong chuyến viếng thăm mục vụ giáo phận Thanh Hóa từ 1-3.12.2011.

BÀI CHÀO MỪNG ĐỨC KHÂM SỨ TÒA THÁNH

VÀ GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ GIÁO XỨ TAM TỔNG

BENEDICTUS QUI VENIT IN NOMINE DOMINI

CHÚC TỤNG ĐẤNG NHÂN DANH CHÚA MÀ ĐẾN

Trọng kính Đức Tổng giám mục Leopoldo Girelli-đấng đại diện cho Đức Giáo Hoàng Phanxico tại Việt Nam tôn kính.

Trọng kính Đức Cha Giuse-giám mục giáo phận mến yêu

Kính thưa cha Anrê Nhân-thư ký của Đức Khâm Sứ Tòa Thánh

Kính thưa quý cha trong và ngoài giáo phận, thưa quý nam nữ tu sĩ, quý ông bà và toàn thể anh chị em,

Đối với giáo xứ Tam Tổng chúng con hôm nay, câu nói ngàn xưa: “Phúc bất trùng lai”, không còn giá trị chân lý, bởi lẽ, phúc này kéo theo phúc khác đã và đang dồn dập đổ xuống trên giáo xứ chúng con; niềm vui này chen lẫn niềm vui khác đang ùa vào đầy ắp tâm hồn mọi người tín hữu Tam Tổng chúng con nói riêng và giáo phận Thanh Hóa nói chung. Vì một lẽ, cách đây chưa tròn 20 tháng, giáo xứ Tam Tổng chúng con đã vinh hạnh được chọn là nơi đầu tiên để đón chào Đức Tổng Giáo Mục-Đấng đại diện cho Đức Thánh Cha về thăm viếng mục vụ giáo phận Thanh Hóa chúng con năm 2011. Và hôm nay, nhằm ngày lễ kính thánh sử Macco, cũng là ngày bế mạc Tuần Thường Huấn Hội Ngộ Các Linh Mục thuộc giáo tỉnh Hà Nội đợt 2 tại giáo phận Thanh Hóa, một lần nữa giáo xứ Tam Tổng chúng con lại được sống trong bầu khí hân hoan, vui tươi, phấn khởi và hạnh phúc; là một ngày trọng đại đáng ghi nhớ đối với cộng đoàn giáo xứ chúng con trong suốt hơn một thế kỷ qua kể từ ngày thành lập; là ngày hồng phúc cho tất cả chúng con, bởi sự hiện diện đầy tình phụ tử của Đức Tổng đại diện cho Đức Thánh Cha, Đức cha giáo phận và quý cha cùng quý khách xa gần.

Chúng con thật tự hào và hạnh phúc vì được ở trong và thuộc về Hội Thánh Chúa Ki-tô, hiệp thông trọn vẹn với Đức Thánh Cha là người kế vị thánh Phêrô- đại diện Chúa Ki-tô cách hữu hình tại trần gian này. Chúng con thật sung sướng vì bấy lâu nau chúng con luôn được sự quan tâm chăm sóc tận tình của Đức Thánh Cha và Tòa Thánh qua Đức cha giáo phận, và nay lại có thêm sự hiện diện của Đức Tổng ở bên chúng con.

Chúng con xin hân hoan chào mừng Đức Tổng giám mục Leopoldo Girelli-đại diện của Đức Thánh Cha Phanxico tại Việt Nam đã đến với chúng con. Chúng con xin dâng lên đấng đại diện cho Đức Thánh Cha những lời chúc mừng nồng nhiệt nhất, cùng với tấm lòng hiếu kính-mến yêu nhất của chúng con.

Chúng con cũng nồng nhiệt chào mừng sự hiện diện của Đức cha giáo phận mến yêu, quý cha, quý tu sĩ nam nữ và toàn thể quý khách.

Chúng con cũng xin Đức Tổng vui lòng chuyển lên Đức Thánh Cha Phaxinco lòng hiếu thảo, trung thành và lòng yêu mến thắm thiết của chúng con đối với mẹ Hội Thánh nói chung và với Cha chung đáng kính nói riêng.

Sau đây con xin được trình lên Đức Tổng, Đức cha giáo phận, quý cha và quý khách gần xa đôi nét về giáo xứ Tam Tổng chúng con.

1. 1.     Vị trí địa lý

Giáo xứ Tam Tổng là một xứ đạo lớn nhất nhì giáo phận về số lượng và có truyền thống bề dày lịch sử với hơn 100 năm thành lập và phát triển. Nhà thờ và các cơ sở chính của giáo xứ tọa lạc tại xóm 7, xã Nga Liên, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa, cách tòa Giám Mục Thanh Hóa 50 km về phía đông bắc.

1. 2.     Hình thành và phát triển

Năm 1867, có hai người tín hữu là ông Đôminicô Trần Văn Lãng quê ở Phát Diệm và ông Đôminicô Trần Văn Hanh quê ở Bùi Chu đến chiêu dân lập ấp từ núi Đầu Trâu (Chính Nghĩa) đến sông Sung (Bạch Câu).

Năm 1875, vua Tự Đức ra sắc chỉ thành lập ba tổng: Anh Sơn, Yên Sơn và Nam Sơn. Thời kỳ này, giáo họ Tổng Anh thuộc giáo xứ Hảo Nho giáo phận Phát Diệm. năm 1896, thành lập giáo xứ Diền Hộ. Họ Tổng Anh được đổi tên thành Tổng Liên và thuộc xứ Điền Hộ. Năm 1897, giáo họ Tổng Liên được nâng lên thành giáo xứ với tên gọi là giáo xứ tam Tổng, gồm 3 tổng: Tổng Liên, Tổng Yên và Tổng Nam. Giáo xứ nhận bổn mạng là Đức Mẹ Mân Côi. Tam Tổng là tên gọi của giáo xứ từ khi thành lập đến nay.

Năm 1932, giáo phận Thanh Hóa được thành lập và được tách ra từ giáo phận Phát Diệm. Giáo xứ Tam Tổng thuộc về giáo phận Thanh Hóa, khi đó giáo xứ Tam Tổng gồm có 15 họ. Tổng số nhân danh khi mới thành lập xứ năm 1897 là 1.985 người; năm 1920 là 2.000 người; và đến năm 2012 là 9.736 người.

-Về kinh tế: Giáo dân Tam Tổng chủ yếu sống bằng nghề nông nghiệp và buôn bán nhỏ lẻ. Nông nghiệp chủ yếu là trồng cây cói, cây đay để dệt chiếu. Bên cạnh nghề nông nghiệp, nghề dệt chiếu truyền thống cũng được phát triển. Cùng với nghề nông nghiệp, nghề buôn bán cũng phát triển, do tình hình giao thông đường xá của huyện được nâng cấp. nhìn chung tình hình kinh tế chúng của giáo dân khá so với những xứ xung quanh trong khu vực. Tuy nhiên, do không đủ việc làm, nên cũng có rất nhiều người phải bỏ lại quê hương xứ sở đề đi tìm việc làm tại các tỉnh phía nam và thành phố.

- Về văn hóa: Do kinh phát triển nên đời sống văn hóa cũng được nâng cao. Đặc biệt, nhờ sự quan tâm của giáo phận và các cha tiền nhiệm, các gia đình đã quan tâm đến việc học hành của con cái hơn. Vì vậy, giáo dân cũng nhanh chóng hội nhập với nhịp sống sôi động của xã hội. Năm 2005, có em Trần Văn Dũng đã đỗ thủ khoa trong dịp thi vào các trường đại học cao đẳng. Hiện nay giáo xứ có 517 em sinh viên, và 2150 em học sinh. Đặc biệt trong giáo xứ chưa có người nghiện hút ma túy và mắc bệnh HIV/AIDS.

- Về tôn giáo: Giáo dân Tam Tổng có nguồn gốc từ Phát Diệm, Bùi Chu nên còn mang những nét tương đồng với vùng Ninh Bình và Nam Định như: giọng điệu các vãn dâng hoa, ngắm nguyện, đọc kinh,… Giáo dân có lòng sung kính phép thánh thể, dù trong hoàn cảnh nào, hằng năm giáo xứ vẫn tổ chức rước kiệu Thánh Thể một cách trang trọng và sốt sắng. giáo dân luôn nhiệt thành và xây dựng phát triển giáo xứ qua việc tham gia tích cực vào các đoàn hội: thiếu nhi Thánh Thể, giới trẻ, Hội Mân Côi, Hội Thánh Thể, Hội lòng Thương Xót Chúa, Hội Legi Mariae, gia đình Khôi Bình, Huynh Đoàn Thánh Thể, ca đoàn Lê Bảo Tịnh, ca đoàn Anne Lê Thị Thành, ca đoàn Giuse, ca đoàn Cecilia, ca đoàn Têrêxa, ca đoàn giới Hiền Mẫu-giới Gia Trưởng, Hội Kèn Đồng nam giới, hội Kèn Đồng nữ giới, hội cầu nguyện Samuen, Hội Bảo Trợ Ơn Gọi Thiên Triệu,….Người giáo dân Tam Tổng cũng có truyền thống yêu thương và quý trọng các cha, các nam nữ tu sĩ và sẵn lòng đi giúp đỡ Nhà Chung Giáo phận và các giáo xứ anh em.

3. Chấn hung hiện tại và dấn than tương lai

Từ khi lập giáo xứ cho tới những năm 1970, giáo xứ có tất cả 6 ngôi nhà thờ. Sau đó, vì thời thế nhiễu nhương và các cuộc chiến tranh xảy ra, giáo xứ chỉ còn lại ngôi nhà thờ duy nhất tại khuôn viên này, và đã được trùng tu lại vào năm 2002 do cha quản xứ tiền nhiệm Giuse Trần Xuân Mạnh.

Đầu năm 2011 vừa qua, chính quyền tỉnh Thanh Hóa đã giao ba khu đất cho giáo xứ để xây dựng nhà thờ và nhà giáo lý. Cho tới nay, giáo xứ đã xây dựng được ba ngôi nhà thờ tạm làm nơi sinh hoạt tôn giáo cho giáo họ Liên Hải, chuẩn xứ Phúc Lạc và khu vực nhà thờ Tứ Phái. Ngoài ra, ngôi nhà mục vụ 2 tầng tại chuẩn xứ Phúc Lạc đã hoàn thành vào đầu năm 2012 và công trình nhà thờ kiên cố của giáo họ Liên Hải cũng sắp hoàn thành.

Giáo họ Liên Hải hiện nay được phân chia thành 4 khu vực hướng tới việc chia tách và thành lập giáo xứ mới: 1/ khu vực nhà thờ giáo xứ gồm 3 Tổng chia thành 12 giáo họ với 5.549 giáo dân; 2/khu vực nhà thờ Phúc Lạc gồm hai giáp chia thành 6 giáo họ với 1.654 giáo dân; 3/khu vực nhà thờ Liên Hải gồm 6 giáo khu với 1.584 giáo dân; 4/khu vực nhà thờ Tứ Phái gồm 2 giáo họ với 735 giáo dân. Trong giáo xứ có 5 giới và 22 đoàn thể. Về nhân sự có 3 linh mục, 1 thầy đại chủng sinh thực tập, 1 nữ tu dòng MTG và 717 vị thành viên hội đồng mục vụ đang phục vụ tại giáo xứ.

Kể từ ngày thành lập giáo xứ cho tới nay, đã có 17 linh mục chính xứ, 16 linh mục phó xứ, và 3 thầy kẻ giảng phục vụ giáo xứ trong xứ hơn 100 năm qua. Vì thế, giáo xứ không bao giờ thiếu vắng các linh mục ở tại nhiệm sở coi sóc, dù trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm lịch sử bi hùng của Hội Thánh.

Bên cạnh đó, giáo xứ cũng đã dâng hiến cho Thiên Chúa và Giáo Hội những người con ưu tú, để dấn than phục vụ trong bậc sống linh mục và đời sống thánh hiến, gồm 23 linh mục, 15 tu sĩ nam, 43 nữ tu, 4 đại chủng sinh, 5 ứng sinh tiểu chủng viện St. Phaolo Lê Bảo Tịnh và 22 đệ tử các dòng tu.

Trọng kính Đức Tổng, Đức Cha Giuse, quý cha và cộng đoàn, nhìn về quá khứ để chúng con biết dâng lời tạ ơn Thiên Chúa cùng chi ân các bậc tiền bối cha ông đã dày công vun đắp xây dựng giáo xứ. Lời đáp trả tốt đẹp nhất của chúng con chính là biết chỉnh đốn mọi sự trong hiện tại, để rồi quyết tâm dấn thân cho một tương lai tươi sang rạng ngời, xứng đáng với quê hương của các Thánh Tử Đạo Việt Nam anh dũng huy hoàng.

Một lần nữa, chúng con xin hết lòng tri ân Đức Tổng đã về thăm và chúc lành cho giáo phận cùng giáo xứ chúng con. Đồng thời, chúng con cũng đội ơn Đức cha giáo phận đã chọn giáo xứ tam tổng chúng con làm địa điểm hành hương tại giáo hạt Nga Sơn trong Năm Thánh giáo phận và là nơi viếng thăm mục vụ của Đức tổng lần thứ hai này. Chúng con cám ơn quý cha và quý cộng đoàn đã về đây hiệp thông với giáo xứ chúng con trong ngày hồng phúc này.

Tam Tổng, ngày 25 tháng 04 năm 2013

Linh mục quản xứ

Raphael Đỗ Minh Tuấn